Lees voor
Home

Laboratoriumtechnieken

Pipetteren met behulp van een robot

PCR

De PCR-toetsmethode (Polymerasekettingreactie) detecteert de genetische code van het organisme waarop wordt getoetst (target). De techniek passen we toe op schimmels, bacteriën en virussen. De toepassing van deze gevoelige techniek kent verschillende varianten. In veel gevallen zetten wij de PCR-techniek in voor de identificatie ofwel bevestiging van een verdacht organisme.

Bij andere toepassingen wordt de techniek gelijk ingezet op de te toetsen monsters. Bij afwezigheid van de gezochte genetische code (target) krijgt u een grote mate van zekerheid dat het organisme niet aanwezig is. Deze techniek maakt geen onderscheid tussen levend of dood materiaal van het doel organisme. Daarom is het bij een positieve uitslag nodig het monster met een andere methode te onderzoeken of het om dood of levend materiaal gaat.

ELISA

ELISA (Enzyme-Linked Immuno Sorbent Assay) wordt vooral gebruikt bij toetsing op virussen. Een virusdeeltje bestaat uit genetisch materiaal met daar omheen een beschermende eiwitmantel. Het is een immunochemische reactie. Alle immunochemische bepalingen zijn gebaseerd op hetzelfde principe, de specifieke binding tussen antigeen en antistof. De ELISA-toetsmethode detecteert deze eiwitmantel.

Uitvullen van plantenextract in buisje
Voedingsbodems met schimmel kolonies

Uitplaatmethode

Bij de uitplaatmethode gebruiken we voedingsmedia (de voedingsbodem) die geschikt zijn om het te toetsen organisme zo goed mogelijk te laten groeien. Deze methode gebruiken we voor schimmels en bacteriën. De organismen krijgen de tijd om uit te groeien waarna de laborant een visuele beoordeling doet. In veel gevallen wordt de identiteit van verdachte organismen met andere technieken zoals PCR bevestigd.

Biotoets

Bij een biotoets infecteren we daarvoor geschikte waardplanten kunstmatig met het sap van het te onderzoeken materiaal. Als de ziekteverwekker aanwezig is, geeft deze symptomen op de plant. Dit is een techniek waarbij het resultaat meestal binnen 3 tot 4 weken zichtbaar is.

Het infecteren van gezonde planten met mogelijke ziekteverwekker

Veelgestelde vragen (FAQ)

Welke toetsen voert Naktuinbouw uit?

Bekijk het aanbod van toetsen van Naktuinbouw in de tarievenlijst Laboratoria 2024.

Kunnen jullie toetsen op CLVd, PCFVd, PSTVd, TASVd, TCDVd en TPMVd?

Bij aanvraag van de Pospiviroïden toets worden zaden op de volgende viroïden getest:

  • Columnea latent viroid (CLVd)
  • Pepper chat fruit viroid (PCFVd)
  • Potato spindle tuber viroid (PSTVd)
  • Tomato apical stunt viroid (TASVd)
  • Tomato chlorotic dwarf viroid (TCDVd)
  • Tomato planta macho viroid (TPMVd)

In geval van plantmateriaal, wordt naast bovengenoemde viroïden ook nog getest op:

  • Chrysanthemum stunt viroid (CSVd)
  • Iresine viroid 1 (IrVd)
  • Portulaca latent viroid (PoLVd)
Kan Naktuinbouw toetsen op een fytoplasma?

Voor het toetsen op fytoplasma is een generieke PCR toets voorhanden. Hiermee kunnen de volgende fytoplasma’s aangetoond worden:

  • Apple proliferation phytoplasma; syn. Candidatus Phytoplasma mali
  • Apricot chlorotic leafroll mycoplasma
  • Aster yellows
  • Elm phloem necrosis
  • Elm yellows
  • European stone fruit yellows; syn. Candidatus Phytoplasma prunorum
  • Peach rosette phytoplasma
  • Peach X disease phytoplasma
  • Peach yellows phytoplasma
  • Pear decline phytoplasma
  • Pear decline phytoplasma; syn. Candidatus Phytoplasma pyri
  • Potato stolbur
  • Rubus stunt
  • Strawberry green petal phytoplasma
  • Strawberry witches’ broom
  • Yellow decline of Lavendula
Australië heeft in de landeneisen vermeld staan dat voor toetsing op Xylella specifieke PCR’s moeten worden gebruikt.

Voor toetsing op Xylella wordt zowel de Harper als de Quyang methode gebruikt. Beide worden door Australië geëist en ons protocol voldoet dus aan de Australische eisen.

Kan Naktuinbouw bepalen welke ziekte mijn planten hebben?

Monsters met symptomen worden onderzocht bij de afdeling Diagnostiek. Met behulp van verschillende technieken kan bepaald worden welke ziekteverwekker aanwezig is. Indien u een vermoeden heeft welke ziekteverwekker(s) aanwezig zou kunnen zijn, dan is het mogelijk om specifiek alleen op die pathogenen te laten toetsen.

Kan mijn gewas virusvrij gemaakt worden?

Voor enkele gewassen (aardbei, klein fruit en houtige fruitgewassen) is het mogelijk om deze virusvrij te maken. Zie de tarievenlijst Laboratoria 2024 voor meer details. Voor alle overige gewassen kunt u terecht bij gespecialiseerde weefselkweekbedrijven.

Ik kan mijn toets niet vinden in de tarievenlijst. Kunnen jullie deze wel uitvoeren?

In de Tarievenlijst Laboratoria 2024 staat ons standaard portfolio vermeld. Voor export zijn soms landeneisen voor toetsen waarvoor geen gevalideerd protocol voorhanden is. Bij uitzondering is het soms toch mogelijk om, op basis van onze ervaring en kennis van gewas en pathogeen, met maatwerk een toets uit te voeren. Indien deze volgens verwachting is verlopen, zal de uitslag gebruikt kunnen worden voor export.

Voor aanvragen kunt u contact opnemen met de Klantenservice van het laboratorium.

Wilt u een resistentietoets aanvragen? Neem dan een kijkje op deze pagina.