Nieuwe editie standaardlijst Nederlandse namen van cultuurplanten

Sinds april 2024 is een nieuwe (tweede) editie van de standaardlijst Nederlandse namen van cultuurplanten beschikbaar. Deze lijst schept duidelijkheid in de wereld van Nederlandse plantennamen.

In de standaardlijst staan bijna 10.000 voorkeursnamen en alternatieve Nederlandse namen van cultuurplanten. Ook wordt uitgelegd waarom ze voor deze opzet kozen en ze bepaalde keuzes maakten. Voor elk bekend gewas is er naast een breed geaccepteerde wetenschappelijke naam ook een eenduidige Nederlandse voorkeursnaam. Die naam is voor de sector vooral een handige aanvulling op de wetenschappelijke naam, geen vervanging.

Van een willekeur aan namen tot een gewaardeerde standaard namenlijst

Cultuurplanten zijn planten die voor menselijk gebruik worden geteeld. Nederlandse plantennamen voor cultuurplanten worden in de praktijk veel gebruikt. Bijvoorbeeld in de handel, het onderwijs en (consumenten)media. Tot 2020 was er geen namenlijst voor cultuurplanten. Keuzes voor een Nederlandse plantennaam waren daardoor willekeurig.

Door die willekeur werd in Nederland de behoefte aan een standaard namenlijst steeds groter. Ook bij Naktuinbouw. In 2020 werd eindelijk aan die vraag voldaan. In eerste instantie alleen voor boomkwekerijgewassen. Maar al wel met de intentie om de namenlijst uit te breiden naar andere gewasgroepen, zoals groente- en landbouwgewassen. De lijst was een schot in de roos en werd veel gebruikt.
In 2024 kwam de tweede en uitgebreidere editie uit. De lijst is nu zo goed als compleet, alle sectoren zijn betrokken.

Waarom is de standaardlijst met Nederlandse namen zo handig?

Er zijn belangrijke keuzes gemaakt om tot een eenduidige standaard te komen. Bijvoorbeeld over hoofdlettergebruik, spelling, naamdelen los of aan elkaar en het bepalen van de juiste voorkeursnaam. Daardoor is de schrijfwijze van de Nederlandse voorkeursnamen hetzelfde. En door de standaardlijst gebruikt iedereen voor dezelfde plant dezelfde Nederlandse naam. Zo is meteen duidelijk over welke plant het gaat en ontstaat er geen verwarring meer.

Een voorbeeld: de namen voor Acer davidii
Voor Acer davidii gebruikt men de volgende Nederlandse namen in de praktijk: Chinese esdoorn, Davids esdoorn, Slangenhuid-esdoorn en Streepjesbast-esdoorn. Van deze namen bestaan ook nog eens verschillende spellingsvarianten. Denk aan David-esdoorn, streepjesbast-esdoorn, Streepjesbast esdoorn en Streepjesbastesdoorn. De unieke en veel gebruikte Nederlandse naam Davids esdoorn werd de voorkeursnaam.

Groot draagvlak in de sector voor standaard namenlijst

Specialisten van Naktuinbouw en de Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen stelden de lijst samen. Daarbij leverden de Nederlandse Dendrologische Vereniging, KAVB, Floricode, Vereniging Stadswerk Nederland, Floron, Anthos en Naturalis een waardevolle bijdrage. Ook werkten ze actief samen met de werkgroep Nederlandse namen voor wilde planten, die uit Nederlandse en Vlaamse specialisten bestaat.

De organisaties onderstrepen het belang van de standaardlijst met Nederlandse voorkeursnamen. Plantenkwekers en andere gebruikers zijn echter niet verplicht om de voorkeursnamen te gebruiken. Toch stijgt het uniforme gebruik van deze plantennamen. De waarde van de standaardlijst betaalt zich uit. En doordat we steeds meer dezelfde plantennamen gebruiken, maakt dat ons werk een stuk duidelijker en de communicatie effectiever.

Naar de lijst