Onze stip op de horizon: wereldwijde markttoegang voor teeltmateriaal

Naktuinbouw is de kwaliteitsdienst voor de tuinbouwsector

De Nederlandse tuinbouwsector is hoog innovatief en economisch zeer succesvol: 85% van de producten wordt wereldwijd geëxporteerd. Elk bedrijf in Nederland dat teeltmateriaal wil verkopen, is wettelijk verplicht zich te registreren bij een keuringsinstelling. Naktuinbouw werkt aan het begin van de keten.

Wij zorgen voor een transparante, deskundige beoordeling en waarmerking van teeltmateriaal en plantenrassen. Wij keuren teeltmateriaal van zaaizaad en plantgoed van bloemisterij-, boomkwekerij- en groentegewassen. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) zien toe op ons werk.

Als zelfstandig bestuursorgaan werken wij onafhankelijk.

Wij werken volgens Europese richtlijnen en de Europese fytosanitaire verordeningen

Deze regelgeving is verankerd in de Nederlandse Zaaizaad- en plantgoedwet en Plantengezondheidswet. Met een kwaliteitsdocument en plantenpaspoort mag een bedrijf een zending stekken, zaden, jonge planten of bomen binnen de EU-lidstaten verhandelen. Naktuinbouw controleert of bedrijven aan alle eisen voldoen. Ook controleren wij het juiste gebruik van de plantenpaspoorten. Dit doen wij onder toezicht van de NVWA.

Wij beoordelen (nieuwe) rassen in groente-, boomkwekerij-, sierteelt- en landbouwgewassen

Wij toetsen op schadelijke virussen, bacteriën, schimmels of andere organismen. Met DNA-technieken kunnen wij steeds vaker wij de identiteit en herkomst van plantenrassen vaststellen. Dit doen wij voor bedrijven en voor onze keuringen.

Identiteitsonderzoek wordt uitgevoerd op basis van gevalideerde protocollen. Waar mogelijk gebruiken wij DNA-merkers en andere technieken. Ook ontwikkelen wij nieuwe toetsen voor onze laboratoria en valideren toetsmethoden. Als het nodig is diagnosticeren wij ziek plantmateriaal. Dit doen wij in teeltmateriaal en eindproducten in groente-, boomkwekerij- en siergewassen. Hierin werken wij nauw samen met specialisten uit binnen- en buitenland.

Bedrijven verhandelen plantmateriaal binnen de EU met een quarantaineprocedure. Dat kan via ons Toetscentrum in Horst. Ook ontwikkelen wij ziektevrij teeltmateriaal van fruit- en siergewassen. Het instandhouden en vermeerderen van hoogwaardig (prebasis)teeltmateriaal voor opdrachtgevers droegen wij in maart 2022 over aan de stichting Clean Fruit Plants Foundation.

Onze kennis delen wij actief met onze partners en bedrijven in de tuinbouwsector

Voor jonge generaties doen wij dit via excursies, stages en basisscholenprojecten.

Voor het bedrijfsleven met bijeenkomsten, presentaties, opleidingen, trainingen en (wetenschappelijk) onderzoek. Wij werken wereldwijd samen op de gebieden ziekten, plagen, kwaliteit en kwekersrechtonderzoek. Dit doen wij onder meer met overheid en internationale organisaties.

Plus-systemen voor markttoegang

Bedrijven die teeltmateriaal van topkwaliteit produceren, kunnen die meerwaarde herkenbaar maken via deelname aan onze kwaliteit-plus-systemen. Deze systemen ontwikkelen wij op verzoek van en samen met het bedrijfsleven. Bedrijven kunnen hiermee aantonen dat het materiaal aan hogere eisen voldoet.

Naktuinbouw werkt eraan dat bedrijven resultaten uit onze kwaliteit-plus- en erkenningssystemen officieel mogen gebruiken voor afgifte van een fytosanitair certificaat voor export naar landen buiten de Europese Unie. De resultaten van ons erkenningssysteem NAL (Naktuinbouw Authorized Laboratories) kunnen ze hier al voor gebruiken. We werken aan een overeenkomst met de NVWA om dit officieel vast te leggen. In 2023 willen we dit breder trekken.

Wij ondersteunen bij ontwikkelingen in onze sector

Zoals bij de gevolgen van de Brexit. We ontwikkelden de opleiding Fytosanitaire controlemedewerker voor handelsbedrijven. Als de vierde fase van de Brexit ingaat, verandert er veel voor bedrijven die groenten, fruit en snijbloemen exporteren naar het Verenigd Koninkrijk (VK). Zo moeten zij dan al hun zendingen voorzien van een fytosanitair certificaat. De verwachting is dat daardoor het aantal fytosanitaire controles verdubbelt. Deze controles van de dagverse producten vinden plaats op vanuit logistiek oogpunt gewenste tijdstippen. Om logistieke vertraging te voorkomen, maakte de NVWA het voor deze bedrijven mogelijk om zelf deze keuring uit te voeren als zij dat willen. De NVWA, het KCB (Kwaliteits-Controle-Bureau) en sectororganisaties vroegen Naktuinbouw een opleiding te ontwikkelen om medewerkers van deze bedrijven op deze nieuwe taak voor te bereiden.

Ook bij een calamiteit in de sector zetten wij onze kennis in om nieuwe toetsen te ontwikkelen. Deze stellen we dan snel beschikbaar aan de sector. Bijvoorbeeld bij het ToBRFV-virus in paprika en tomaat

Wereldwijd zetten wij ons in voor goede kwekersrechtsystemen

En het bijbehorende rassenonderzoek. Het kwekersrecht is voor veredelaars een onmisbaar instrument voor de ontwikkeling van nieuwe plantenrassen. Het ontwikkelen van een nieuw ras kost veel tijd, geld en inspanningen. Het kwekersrecht beschermt het intellectueel eigendom van de veredelaar. Zo kan deze de vruchten kan plukken van zijn inspanning.

Concurrenten mogen met elkaars succesvolle rassen verder werken en deze verbeteren om zo monopolisering tegen te gaan. Nieuwe, verbeterde plantenrassen kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan voedselzekerheid. Met resistenties tegen ziekten en plagen zorgen nieuwe rassen dat er minder gewasbeschermingsmiddelen nodig zijn. Ook draagt het bij aan een betere ontwikkeling van de economie in ontwikkelde landen en minder ontwikkelde landen.

In Nederland is de Raad voor plantenrassen verantwoordelijk voor de besluitvorming over het verlenen van kwekersrecht. En het toelaten van rassen tot het verkeer. In de Europese Unie bracht men die taak bij het CPVO onder. Naktuinbouw voert voor beide organisaties het ‘DUS-onderzoek’ uit. DUS staat voor Distinctness, Uniformity en Stability.

Sectorraden staan ons stichtingsbestuur bij

De sectorraden bloemisterij-, boomkwekerij- en groentegewassen ondersteunen ons stichtingsbestuur. Het stichtingsbestuur wordt gevormd door zes leden vanuit de sectoren en een onafhankelijke voorzitter. Agnes van Ardenne is als onafhankelijk voorzitter benoemd door de minister van LNV.

De directie voert de dagelijkse leiding en wordt bijgestaan door vijf afdelingshoofden. Adviescommissies vormen een klankbord voor het management en adviseren de sectorraden en het bestuur. De leden van bestuur, sectorraden en adviescommissies vindt u hier.